Θεοδόσης Πυλαρινός

Κερκυραϊσμός ή κορφίτιδα: Αποδοχές και αντιρρήσεις προς την ταυτότητα των Κερκυραίων εκπροσώπων της Επτανησιακής Σχολής

Περίληψη

Η προβολή της εντοπιότητας των Κερκυραίων λογοτεχνών ήγειρε επιδοκιμασίες (π.χ. Παλαμάς)αλλά και κατακρίσεις (π.χ. Δημ. Καμπούρογλου). Σκοπός της ανακοίνωσης θα είναι: α)Η κατάδειξη των λόγων της δημιουργίας της στον οικείο κερκυραϊκό χώρο αλλά και η διάδοση και οι επιδράσεις που άσκησε στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο, β)οι θέσεις των εκπροσώπων της και τα αίτια της διαμόρφωσης της ταυτότητας αυτής χάριν της ποιοτικής και ποσοτικής παραγωγής τους, γ) οι λόγοι που οδηγούν τους φορείς της επιχώριας δημιουργίας στην εξωστρέφεια, η οποία αποτελεί εν τέλει νομοτελειακή ανάγκη ολοκλήρωσης, αναγνώρισης και επιβίωσης των επιχώριων ταυτοτήτων στη λογοτεχνία, παράλληλα όμως αποτελεί και την απαρχή της αφομοίωσης, της παρακμής και της φθίσης τους, δ) πώς λειτούργησε στις πανελλήνιες συνθέσεις του 20ού αι. το επτανησιακό “υλικό”, τι αντιστάσεις αντιμετώπισε και γιατί, και ποια αποδοχή ή πρόσληψη είχε. Πέραν των πηγών που αποτελούν μαρτυρίες της εποχής, θα αξιοποιηθούν και τα λογοτεχνικά είδη, όπως οι επίσημοι λόγοι, οι κριτικές, η σάτιρα, ως τεκμηριωτικό υλικό. Τέλος, θα δειχθεί η αναπόφευκτη αμφίδρομη κίνηση των πνευματικών φαινομένων από το τοπικό στο γενικό ή το εθνικό καιη εγγενής αντίφαση του τοπικού να επιζήσει αυτοτελώς. Ειδικότερα, θα φανεί ο τρόπος δημιουργίας της λογοτεχνικής εντοπιότητας στην Κέρκυρα μέσα από τα κείμενα και τις ιδέες των δημιουργών της, ώστε να ερμηνευθούν οι δύο έννοιες, που σημειωτέον δημιουργήθηκαν και επιβλήθηκαν από μη Επτανησίους, τόσο ο κερκυραϊσμός (ο εκδότης Ελευθερουδάκης κατηγορήθηκε γιατί εξέδιδε το έργο πολλών Κερκυραίων), όσο και η απαξιωτική “κορφίτιδα”, που θεωρήθηκε ότι έβλαψε. Θα δειχθεί πώς μέσα από τη λογοτεχνική παραγωγή τους, τα περιοδικά, τη γλώσσα πρόβαλαν ιδεολογικά τον χώρο τους και με ποιες αξιώσεις, και ακόμη ποια ήταν τα κοινά στοιχεία που τους συνέδεαν με το εθνικό κέντρο, ώστε να θεωρείται η Επτάνησος η μία πλευρά της ελληνικής λογοτεχνικής πραγματικότητας και να παρουσιάζει τα γνωρίσματα Σχολής η λογοτεχνική (και η μουσική και εκπαιδευτική) παραγωγή της. Επίσης, θα φανούν οι διεργασίες της επαφής και της σύνθεσης στην Κέρκυρα με τις θέσεις των εκπρόσωπων της Β΄ Αθηναϊκής Σχολής, οι οποίοι κοινώνησαν με τις επτανησιακές ιδέες στο θεωρητικό και στο γλωσσικό επίπεδο και συντέλεσαν στη γεφύρωση των υπαρχουσών διαφορών, αλλά και αιτιολογημένες οι ενέργειες των Επτανησίων (Βαλαωρίτης, Κερκυραίοι της διασποράς)για τη γεφύρωση αυτή.

Η ανακοίνωση (PDF)