Δημήτριος Απ. Καραμπερόπουλος: Ένας όψιμος, άδικος επικριτής του επαναστάτη Ρήγα Βελεστινλή

img868Δημήτριος Απ. Καραμπερόπουλος, Ένας όψιμος, άδικος επικριτής του επαναστάτη Ρήγα Βελεστινλή, Αθήνα: Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης Φερών – Βελεστίνου – Ρήγα 2015.

Μια εμπεριστατωμένη μελέτη του δρ. Δημ. Καραμπερόπουλου, προέδρου της Επιστημονικής Εταιρείας Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα, είδε το φως της δημοσιότητας με τίτλο «Ένας όψιμος, άδικος επικριτής του επαναστάτη Ρήγα Βελεστινλή». Στην εκ 102 σελίδων συστηματική αυτή μελέτη αναιρούνται μεθοδικά οι επικρίσεις που διατυπώθηκαν από τον κ. Γιώργο Τόλια  στην  έκδοση της «Χάρτας της Ελλάδος από το αντίτυπο των Γενικών Αρχείων του Κράτους, (εκδόσεις Μένανδρος, Αθήνα 2009) και περιλαμβάνονται στο συνοδευτικό κείμενο, στο οποίο   υποστηρίζεται ότι ο Ρήγας δεν είχε «ενιαίο συγκροτημένο πολιτικό πρόγραμμα», δεν είχε «ενιαία σύλληψη, επιτελικό σχεδιασμό, ειδική στόχευση», ούτε «τη θεωρητική συγκρότηση».

 Με την παρούσα μελέτη τεκμηριώνεται ότι τις επικρίσεις αυτές τις διατύπωσε ο συντάκτης τους δίχως να έχει μελετήσει, ως θα όφειλε, το έργο του Ρήγα. Και χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η άποψή του πως με το λιοντάρι ο Ρήγας συμβολίζει τον σουλτάνο. Αν θα είχε και μόνο αναγνώσει τον Θούριο και τον ΄Υμνο Πατριωτικό, τότε θα έβλεπε, και δεν θα έκανε το σημαντικό αυτό λάθος, πως ο Ρήγας με το λιοντάρι συμβολίζει τα σκλαβωμένα παλληκάρια, «Ως πότε παλληκάρια θα ζούμεν στα στενά/μονάχοι σαν λιοντάρια στες ράχες στα βουνά;», όπως επίσης και τους Σουλιώτες και Μανιάτες, «Σουλιώτες και Μανιάτες λιοντάρια ξακουστά». Απεναντίας τον σουλτάνο τον αποκαλεί λύκο.

Στο βιβλίο παρουσιάζεται πρώτα το συγγραφικό έργο του Ρήγα και στη συνέχεια αναπτύσσεται το στρατηγικό σχέδιο της επανάστασής του για την απελευθέρωση των σκλαβωμένων. Με αυτά τεκμηριώνεται ότι ο Ρήγας είχε «ενιαία σύλληψη, επιτελικό σχεδιασμό, ειδική στόχευση», και ακόμη είχε «τη θεωρητική συγκρότηση», αντίθετα από όσα ανέγραψε ο όψιμος επικριτής του.

Συγκεκριμένα, τονίζεται ότι για πρώτη φορά στον σκλαβωμένο ελληνισμό αρθρώνεται ένα τόσο ολοκληρωμένο στρατηγικό σχέδιο επανάστασης, όπως αυτό του Ρήγα και το οποίο διακρίνεται σε τρία μέρη:

  • Πρώτα ήθελε ο Ρήγας να εμψυχώσει τους σκλαβωμένους με τον Θούριο και τον ΄Υμνο Πατριωτικό και να ενισχύσει την ιστορική μνήμη τους με τα Ολύμπια, τον Νέο Ανάχαρσι και με την εικόνα του Μεγάλου Αλεξάνδρου να τους δώσει πρότυπο αγωνιστικότητας και αποφασιστικότητας.
  • Το δεύτερο μέρος αναφέρεται στο στρατιωτικό σχέδιο της επανάστασής του. Πίστευε ο Ρήγας πως χωρίς στρατιωτική νίκη δεν αποκτιέται η ελευθερία. Είχε την πρόνοια να μεταφράσει το Στρατιωτικόν Εγκόλπιον για την εκπαίδευση των σκλαβωμένων, καθώς επίσης είχε ένα επιχειρησιακό σχέδιο έναρξης της επανάστασης από την Πελοπόννησο, όπως πράγματι εφαρμόστηκε αργότερα το 1821.
  • Και το τρίτο μέρος είναι το πολιτικό μέρος. Ενδιαφέρθηκε ο Ρήγας για τον τρόπο διοικήσεως του οραματιζόμενου ελεύθερου κράτους του, το οποίο θα δημιουργούνταν μετά τη νίκη της επανάστασής του, με σεβασμό στα Δίκαια του Ανθρώπου. Μετέφρασε και είχε έτοιμη τη Νέα πολιτική Διοίκηση, τον δημοκρατικό τρόπο λειτουργίας. Ηταν αντίθετος στον κληρονομικό και απολυταρχικό τρόπο διοίκησης. Εξέδωσε τους χάρτες του Βαλκανικού χώρου «… των κατοίκων της Ρούμελης, της Μ. Ασίας, των Μεσογείων νήσων και της Βλαχομπογδανίας». Οι χάρτες αυτοί του ήταν απαραίτητοι για να κάνει εκλογές. Ο Ρήγας δεν ήταν επαγγελματίας χαρτογράφος. Γι’ αυτό και δεν εξέδωσε χάρτες εκτός των χώρου που αναφέρεται η Νέα Πολιτική Διοίκηση. Οι χάρτες του τελικά, όπως τεκμηριώνεται, είναι πολιτικοί χάρτες του οραματιζόμενου κράτους του, που θα προέκυπτε μετά την επανάσταση, για να διοικηθεί δημοκρατικά ο διαιρημένος σε Τοπαρχίες και Επαρχίες βαλκανικός αυτός χώρος της  Χάρτας της Ελλάδος και με σύνορα, τα οποία πρόσφατα έχουν επισημανθεί.

Από τη διερεύνηση των έργων του και του στρατηγικού σχεδίου της επανάστασής του αποδεικνύεται ότι ο Ρήγας, αντίθετα με τα όσα υποστήριξε ο επικριτής του, είχε «ενιαίο συγκροτημένο πολιτικό πρόγραμμα», είχε «ενιαία σύλληψη, επιτελικό σχεδιασμό, ειδική στόχευση» και τη «θεωρητική συγκρότηση». Επί πλέον ανασκευάζονται ορισμένες λανθασμένες και ατεκμηρίωτες απόψεις, οι οποίες αναγράφονται στο κείμενο του επικριτή, για τον Ηθικό Τρίποδα, Τα Ολύμπια, τον Νέο Ανάχαρσι, για τα τοπωνύμια στο Βόσπορο.

Τέλος με την κριτική αυτή παρουσίαση του κειμένου του Γ. Τόλια καταδεικνύεται ότι ήταν ελλιπής εκ μέρους του η μελέτη των έργων του Ρήγα καθώς και των τελευταίων περί αυτού ερευνών, οι οποίες έχουν εκδοθεί από την Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα, στοιχεία τα οποία δείχνουν το σοβαρό πρόβλημα των ιστορικών ερευνών στη χώρα μας με την ατελή διερεύνηση των σχετικών έργων και μελετών.



Κατηγορίες Nέες εκδόσεις